УДК 336.71(575.3)

СОВРЕМЕННОЕ СОСТОЯНИЕ БАНКОВСКОЙ СИСТЕМЫ В РЕСПУБЛИКЕ ТАДЖИКИСТАН

Бобоев Нозимжон Мансурович

Преподаватель кафедры финансов и кредита

ГУУ «Худжандский государственный университет имени Б. Гафурова»

Мкр. 17, учеб. корпус № 2, 735700, Худжанд, Согдийская область,

Республика Таджикистан

Тел.: (+992) 92 830 37 09 (м.), (+992) 92 804 16 16 (м.)

aspirant-2012@mail.ru  

Рассматривая современное состояние банковской системы Таджикистана, автор выделяет ряд внутренних и внешних факторов, оказавших значительное влияние на деятельность коммерческих банков и обусловивших серьезные кризисные явления в данной сфере. Среди внутренних факторов обозначены агрессивная кредитная и депозитная политика, нецеленаправленное использование денежных средств, неразвитость банковской инфраструктуры, недостаточно разработанные тактические и стратегические задачи. Внешние факторы – макроэкономическая нестабильность, зависимость экономики республики от экономики России, рост недоверия населения к банкам. Рассмотрены изменения в структуре банковской системы в 2012-2018 гг., структура активов кредитных и коммерческих банков и качество кредитного портфеля банковских учреждений. Выявлено уменьшение общих активов кредитных организаций по сравнению с базовым годом, в основном за счет уменьшения ликвидных активов и кредитного портфеля, что свидетельствует о снижении доходов, коммерческих банков, уменьшении числа банковских учреждений. Обосновывается, что для решения вышеназванных проблем необходимо: возвращение в полном объеме всех вкладов с целью восстановления доверия населения к банкам, проведение глубоких банковских реформ, всестороннее улучшение качества обслуживания всех банковских операций, а также проведение комплексного анализа и моделирования совокупных издержек при формировании и преобразовании потоков финансовых ресурсов в банковской сфере.

Ключевые слова: банковская система; кредитные организации; коммерческие банки; структура банковской системы; банковский кризис.

Литература 

1.    Аминов Х.И., Аминова Ф.И. Проблемы и пути развития банковской системы и банковского предпринимательства в Республике Таджикистан // Известия. – 2017. – №1. –С.55-65.

2.    Аминова Ф.И. Оценка обеспеченности и инструменты расширения рынка банковских услуг Республики Таджикистан: дис… канд. экон. наук: 08.00.10 / Аминова Фируза Исмоиловна. – СПб., 2014. – 201 с.

3.    Ларина О.И. Банковские кризисы: проблемы их идентификации и преодоления // Управление. – 2017. – №2(16). –С.9-15.

4.    Хусейнова Д.К. Банковский сектор Республики Таджикистан в условиях финансового кризиса // Бизнес в законе. – 2012. – №2. –С.278-281.

5.    Шарипов Б.М., Нуруллоев З.Х. Анализ конкуренции на рынке банковских услуг Республики Таджикистан и методы ее снижения // Вестник РЭУ. – 2014. – №4. –С.103-109.

6.    Юдаева К. Стратегии выхода из банковского кризиса: международный опыт / К.Юдаева, М.Годунова, К.Козлов, Н.Иванова // Финансово-экономический кризис: банковская система. –М., 2018. – С.99-149.

7.    Leven L., Valencia F. Resolution of banking Crises: The Good, the Bad and the Ugly // IFM Working Paper 146. – 2010. –Р.36.

    

CURRENT STATUS OF THE BANKING SYSTEM IN THE REPUBLIC OF TAJIKISTAN 

Boboev Nozimzhon Mansurovich 

Lecturer of the chair of finance and credit

SI "Khujand state university of B. Gafurov"

Mkr 17, b. 2, 735700, Khujand, Sughd region, Republic of Tajikistan

Ph.: (+992) 92 830 37 09 (m.), (+992) 92 804 16 16 (m.)

aspirant-2012@mail.ru 

In the article, considering the current state of the banking system of Tajikistan, the author identifies a number of internal and external factors that have had a significant impact on the activities of commercial banks and caused serious crisis phenomena in this area. Among the internal factors, there is aggressive credit and deposit policies, the misallocation of funds, the underdevelopment of banking infrastructure, insufficiently developed tactical and strategic objectives. External factors are macroeconomic instability, the dependence of the republic’s economy on the Russian economy, the growing mistrust of the population towards banks. Changes in the structure of the banking system in 2012–2018, the structure of assets of credit and commercial banks, and the quality of the credit portfolio of banking institutions have been considered. The decrease in total assets of credit institutions compared to the base year, mainly due to a decrease in liquid assets and the loan portfolio, which indicates a decrease in income of commercial banks, a decrease in the number of banking institutions, is found that it is necessary to solve the above problems: returning all contributions to restore public confidence in banks, conduct in-depth banking reforms, comprehensively improve the quality of service for all banking operations, and complex analysis and modelling of total costs in the formation and transformation of financial resources in the banking sector.

Keywords: banking system; credit organizations; commercial banks; the structure of the banking system; banking crisis. 

References 

1.    Aminov Kh.I., Aminova F.I. Problems and ways of development of the banking system and banking entrepreneurship in the Republic of Tajikistan // Izvestiya. – 2017. – №1. –P.55-65.

2.    Khuseynova D.K. The banking sector of the Republic of Tajikistan in the conditions of the financial crisis // Business in Law. – 2012. – №2. –P.278-281.

3.    Sharipov B.M., Nurulloev Z.Kh. Analysis of competition in the banking services market of the Republic of Tajikistan and methods for its reduction // Bulletin of REU. – 2014. – №4. – P.103-109.

4.    Yudaeva K. Strategy of overcoming the banking crisis: international experience / K.Yudaeva, M.Godunova, K.Kozlov, N.Ivanova // Financial and economic crisis: the banking system. – M., 2018. –P. 99-149.

5.    Aminov F.I. Assessment of security and tools for expanding the banking services market of the Republic of Tajikistan: dis ... cand. econ. sciences: 08.00.10 / Aminova Firuza Ismoilovna. – SPb., 2014. – 201 p.

6.    Larina O.I. Banking crises: problems of their identification and overcoming // Management. – 2017. – №2 (16). –P.9-15.

7.    LevenL., ValenciaF. ResolutionofbankingCrises: TheGood, theBadandtheUgly // IFM Working Paper 146. – 2010. –P.36.

 

ВАЪЗИ МУОСИРИ НИЗОМИ БОНКӢ ДАР ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН 

Бобоев Нозимҷон Мансурович 

Муаллими кафедраи молия ва қарзи

МТО «Донишгоҳи давлатии Хуҷанд ба номи Б. Ғафуров»

Мкр. 17, бинои таълимии № 2, 735700, Хуҷанд, вилояти Суғд,

Ҷумҳурии Тоҷикистон

Тел.: (+992) 92 830 37 09 (м.), (+992) 92 804 16 16 (м.)

aspirant-2012@mail.ru  

Ваъзи муосири низоми бонкиро дар Ҷумҳурии Тоҷикистон баррасӣ намуда, муаллиф як қатор омилҳои дохилӣ ва берунаро қайд мекунад, ки ба фаъолияти бонкҳои тиҷоратӣ таъсири худро гузошта, ҳодисаҳои ҷиддии буҳрониро дар соҳаи мазкур тақозо карданд. Байни омилҳои дохилӣ сиёсати зӯроваронаи қарзӣ ва депозитӣ, истифодабарии ғайримақсадноки маблағҳои пулӣ, кам рушд ёфтани инфрасохтори бонкӣ, вазифаҳои тактикӣ ва стратегии ба таври нокифоя коркардшуда номбар карда мешаванд. Омилҳои берунӣ – бесуботии макроиқтисодӣ, вобаста будани иқтисоди ҷумҳурӣ аз иқтисоди Россия, афзудани нобоварии аҳолӣ нисбат ба бонкҳо мебошанд. Тағйиротҳои дар сохтори низоми бонкӣ дар солҳои 2012-2018 ба амал омада, сохтори дороиҳои бонкҳои қарзӣ ва тиҷоратӣ ва сифати ҷузвдони қарзии муассисаҳои бонкӣ таҳлилу баррасӣ шудааст. Камшавии дороиҳои умумӣ дар ташкилотҳои қарзӣ нисбат ба соли қарзӣ, ки асосан аз ҳисоби кам шудани дориҳои бозоргир ва ҷузвдони қарзь ошкор карда шуд. Ин аз пастшавии даромадҳои бонкҳои тиҷоратӣ, кам шудани миқдори муассисаҳои бонкӣ шаҳодат медиҳад. Асоснок карда шудааст, ки барои ҳалли мушкилоти болозикр: дар ҳаҷми пурра баргардондани ҳамаи саҳмҳо бо мақсади барқарор намудани боварии аҳолӣ нисбат ба бонкҳо, гузаронидани ислоҳоти амиқи бонкӣ, ҳаматарафа баланд бардоштани сифати хизматрасонии тамоми намудҳои амалиёти бонкӣ, инчунин гузаронидани таҳлили маҷмӯӣ ва амсилакунонии хароҷоти умумӣ зимни ташаккулдиҳӣ ва азнавсозии ҷараёнҳои захираҳои молиявӣ дар соҳаи бонкӣ лозим аст.

Калидвожаҳо: низоми бонкӣ; ташкилотҳои қарзӣ; бонкҳои тиҷоратӣ; сохтори низоми бонкӣ; буҳрони бонкӣ.