УДК 811.581 

БЫТИЙНЫЕ НОМИНАТИВНЫЕ ПРЕДЛОЖЕНИЯ В РУССКОМ ЯЗЫКЕ И СПОСОБЫ ИХ ПЕРЕДАЧИ НА КИТАЙСКИЙ ЯЗЫК 

Салихов Хофиз Шералиевич

Соискатель кафедры теоретического и прикладного языкознания

Российско-Таджикский (Славянский) университет

Ул. М. Турсунзаде 30, 734025, Душанбе, Республика Таджикистан

Тел.: (+992) 918 64 38 83 (м.)

hofiz4ik@gmail.com

В статье анализу подвергаются бытийные номинативные предложения в русском языке и способы их передачи на китайский язык. Цель исследования – установление сходств и различий в их функционировании в языках различных структур.

Актуальность проблематики работы обусловлена не только её недостаточной изученностью в сопоставительном аспекте, но тем, что она представляет интерес с точки зрения адекватного восприятия и перевода художественного текста. При исследовании способов и средств передачи русских обобщенно-личных предложений русского языка на китайский язык источником определения китайских эквивалентов послужили переводы, выполненные профессиональными переводчиками.

На основе анализа научных источников и примеров из произведений русской художественной литературы было выявлено, что русским бытийным номинативным предложениям соответствуют, в основном, их китайские аналоги, что подтверждает факт существования данных типов односоставных предложений в китайском языке. В целом, безусловно, функциональные и семантические свойства номинативных предложений и их коммуникативный потенциал требуют подробного изучения на материалах разноструктурных языков, что может способствовать уточнению их статуса, грамматической структуры, способов выражения главного члена и других проблем синтаксиса сопоставляемых языков.

Ключевые слова: русский язык; китайский язык; номинативные предложения; бытийные; структура; семантика; способы передачи на китайский язык.

Литература 

1.    Бабайцева В. В. Синтаксис русского языка. – М.: ФЛИНТА: Наука, 2015. – 576 с.

2.    Бабайцева В. В. Односоставные предложения в современном русском языке. – М.: Просвещение, 1968. – 160 с.

3.   Почтенная Т.Г. Русский язык. Синтаксис. Односоставные предложения. – М.: МГУ, 1966. – 36 с.

4.    Скобликова Е.С. Современный русский язык: Синтаксис простого предложения. – М.: Просвещение,1979. – 236 с.

5.    Шутова Е.И. Синтаксис современного китайского языка. – М.: Наука, 1991. – 391 с.

   

EXISTENTIAL NOMINATIVE SENTENCES IN THE RUSSIAN LANGUAGE AND METHODS OF THEIR TRANSFER INTO THE CHINESE LANGUAGE 

Salikhov Khofiz Sheralievich

Candidate for a degree of the chair of theoretical and applied linguistics

Russian-Tajik (Slavonic) university

M. Tursunzade 30, 734025, Dushanbe, Republic of Tajikistan

Ph.: (+992) 918 64 38 83 (m.)

hofiz4ik@gmail.com

In the article, existential nominative sentences in the Russian language and the ways of their transfer to the Chinese language are analyzed. The purpose of the study is to establish similarities and differences in their functioning in languages of different structures.

The relevance of the work is caused not only by its insufficient knowledge in a comparative aspect, but also by the fact that it is of interest from the point of view of adequate perception and translation of a literary text. In the study of the methods and means of transmitting Russian generalized-personal sentences of the Russian language into Chinese, the source for the definition of Chinese equivalents was the translation made by professional translators.

Based on the analysis of scientific sources and examples from works of Russian fiction, it was found that their nominative sentences correspond to Russian existential sentences, which confirms the existence of these types of single-sentence sentences in Chinese. In general, of course, the functional and semantic properties of nominative sentences and their communicative potential require detailed study on the materials of structural languages, which can help clarify their status, grammatical structure, ways of expressing the principal member and other syntax problems of the compared languages.

Keywords: Russian; Chinese; nominative sentences; existential; structure; semantics; ways to transfer to Chinese.

References

1.    Babaytseva V.V. Syntax of the Russian language. – M.: FLINT: Nauka, 2015. – 576 p.

2.    Babaytseva V.V. Mononuclear sentences in modern Russian. – M.: Prosvescheniye, 1968. – 160 p.

3.    Pochtennaya T.G. Russian language. Syntax. Mononuclear sentences. – M.: MSU, 1966. – 36 p.

4.    Skoblikova E.S. Modern Russian: The syntax of a simple sentence. – M.: Prosvescheniye, 1979. – 236 p.

5.    Shutova E.I. The syntax of modern Chinese. – M.: Nauka, 1991. – 391 p.

   

ҶУМЛАҲОИ МЕҲВАРИИ НОМИНАТИВӢ ДАР ЗАБОНИ РУСӢ ВА ТАРЗҲОИ ИФОДАИ ОНҲО БА ЗАБОНИ ХИТОӢ

Солеҳов Ҳофиз Шералиевич

Унвонҷӯи кафедраи забоншиносии назариявӣ ва амалӣ

Донишгоҳи (Славянии) Россия ва Тоҷикистон

Кӯч. М.Турсунзода 30, 734025, Душанбе, Ҷумҳурии Тоҷикистон

Тел.: (+992) 918 64 38 83 (м.)

hofiz4ik@gmail.com

Дар мақолаи ҷумлаҳои меҳварии номинативӣ дар забони русӣ ва тарзҳои ифодаи онҳо ба забони хитоӣ мавриди таҳлил қарор дода шудаанд. Мақсади тадқиқ аз муқаррарсозии фарқияту монандиҳои амалкарди онҳо дар забонҳои сохторашон гуногун иборат аст.

Мубрамияти мавзӯи интихобгардидаро на танҳо дараҷаи нокофии омӯзиши он аз ҷиҳати муқоисавӣ, балки муҳимияти он аз нуқтаи назари қабули дуруст ва тарҷумаи матни бадеӣ тақозо мекунад. Ҳангоми таҳқиқи тарзу воситаҳои ифодаи ҷумлаҳои ҷомеъ ва шахсии забони русӣ ба забони хитоӣ ба ҳайси сарчашмаи эквивалентҳои хитоии онҳо тарҷумаҳое интихоб карда шудаанд, ки аз тарафи мутарҷимони касбӣ иҷро шудаанд.

Дар асоси таҳлили сарчашмаҳои илмӣ ва мисолҳо аз асарҳои адабиёти бадеии рус ошкор карда шуд, ки ба ҷумлаҳои меҳварии номинативии забони русӣ асосан аналогҳои хитоии онҳо мувофиқат мекунанд, ки инро мавҷуд будани чунин типи ҷумлаҳои яктаркиба дар забони хитоӣ тасдиқ месозад.Дар маҷмӯъ, албатта, хусусиятҳои функсионаливу семантикии ҷумлаҳои номинативӣ ва нерӯи коммуникативии онҳо омӯзиши дақиқкоронаро дар асоси маводи забонҳои сохторашон гуногун талаб мекунанд, ки ин метавонад ба аниқсозии мақоми онҳо, сохтори грамматикиашон, тарзҳои ифодаи сараъзо ва мушкилоти дигари наҳви забонҳои муққоисашаванда мусоидат намояд.

Калидвожаҳо: забони русӣ; забони хитоӣ; ҷумлаҳои номинативӣ; меҳварӣ; сохтор; маъно; тарзҳои ифода дар забони хитоӣ.