УДК 331.52: 338.26.015.1

БАЛАНСОВОЕ СООТНОШЕНИЕ МЕЖДУ НЕКОТОРЫМИ ИНДИКАТОРАМИ ВСЕХ И ЧАСТИ ТРУДОВЫХ РЕСУРСОВ

Ашуров Субхонидин Бурхонович

Доктор экономических наук, кандидат физико-математических наук,

координатор проекта

Филиал Ассоциации Каритас Германия в Таджикистане

734024, Республика Таджикистан, Душанбе, ул. А. Адхамова, 44/2

Тел.: (+992) 93 505 99 34 (м.)

subhonidin@caritas-germany.tj

При исследовании вопросов поведения трудовых ресурсов в сфере занятости часто приходится рассматривать различные их части, определяемые, в том числе, половым, возрастным, территориальным и иными признаками. При этом в целях оценки определённой ситуации в некоторой части трудовых ресурсов (например, среди молодёжи или женщин и т.д.) сравнивают соответствующие индикаторы данного среза трудовых ресурсов с аналогичным индикатором всех трудовых ресурсов. К примеру, нередко негативно констатируется тот факт, что коэффициент участия трудовых ресурсов молодёжи в рабочей силе отстаёт от аналогичного показателя всех ресурсов труда. В связи с этим возникает вопрос: существует ли какая-либо связь между индикаторами части и всех трудовых ресурсов?

В этом контексте в настоящей работе установлено одно балансовое соотношение между разными индикаторами частей трудовых ресурсов, которые помогают выявить факторы, влияющие на поведение рассматриваемых показателей рынка труда. В частности, доказано, что соотношение коэффициентов участия трудовых ресурсов в целом и некоторой их части в рабочей силе равно соотношению коэффициентов участия этой части в трудовых ресурсах и в рабочей силе.

Из этого балансового соотношения, выведено, что коэффициент участия молодёжи в рабочей силе (доля экономически активной части молодёжи) всегда меньше, чем аналогичный показатель всех трудовых ресурсов.

Показано внедрение полученных результатов в сфере занятости Таджикистана.

Ключевые слова: рынок труда; коэффициент участия в трудовых ресурсах; коэффициент участия в рабочей силе; молодёжь; женщины.

Литература 

1.    Васиев Ф.М. Формирование эффективной занятости населения Таджикистана. – Душанбе: Ирфон, 2016. – 310 с.

2.    Джонмахмадов Ш.Б. Развитие механизмов регулирования неформальной занятости в переходной экономике: теория, методология, практика: дис… д-ра экон. наук: 08.00.05 / Джонмахмадов Шермахмад Бекмахмадович. –Душанбе, 2011. – 355 с.

3.    Комилов С.Дж. Экономика рынка труда / С.Дж.Комилов, Д.Б.Кадыров, И.А.Ашмаров. –Душанбе: Ирфон, 2010. – 180 с.

4.    Одегов Ю.Г. Рынок труда (практическая макроэкономика труда): учебник / Ю.Г.Одегов, Г.Г.Руденко, Н.К.Лунева. – М.: Изд-во «Альфа-Пресс», 2007. – 900 с.

5.    Рощин С.Ю., Разумова Т.О. Экономика труда (экономическая теория труда): учеб. пособие. –М.: ИНФРА-М, 2000. – 400 с.

  

BALANCE RATIO BETWEEN SOME INDICATORS OF ALL AND PARTS OF LABOR RESOURCES

Ashurov Subkhonidin Burkhonovich

Doctor of Economics, candidate of physical and mathematical sciences,

project coordinator

Branch of the German Caritas Association in Tajikistan

734024, Republic of Tajikistan, Dushanbe, A. Adkhamov, 44/2

Ph.: (+992) 93 505 99 34 (m.)

subhonidin@caritas-germany.tj

When studying the issues of the behavior of labor resources in the field of employment, it is often necessary to consider their various parts, determined, among other things, by gender, age, territorial and other characteristics. At the same time, in order to assess a certain situation in a certain part of the labor force (for example, among young people or women, etc.), the corresponding indicators of this section of labor resources are compared with a similar indicator of all labor resources. For instance, it is often negatively stated that the coefficient of participation of youth labor resources in the labor force lags behind the same indicator of all labor resources. In this regard, the question arises: is there any connection between the indicators of part and all labor resources?

In this context, the present work establishes one balance ratio between different indicators of parts of the labor force, which help to identify factors that influence the behavior of the considered indicators of the labor market. In particular, it has been proved that the ratio of the coefficients of participation of labor resources in general and some of their part in the labor force is equal to the ratio of the coefficients of participation of this part in the labor force and in the labor force.

From this balance ratio, in particular, it was deduced that the coefficient of youth participation in the labor force (the share of the economically active part of the youth) is always less than the analogous indicator of all labor resources.

The introduction of the results obtained in the sphere of employment in Tajikistan is shown.

Keywords: labor market; labor force participation rate; labor force participation rate; the youth; women.

References

1.      Vasiev F.M. Formation of effective employment of the population of Tajikistan. – Dushanbe: Irfon, 2016. – 310 p.

2.      Jonmakhmadov Sh.B. Development of mechanisms for regulating informal employment in a transitional economy: theory, methodology, practice: dis ... Dr. of Ecomics.: 08.00.05 / Jonmakhmadov Shermakhmad Bekmakhmadovich. – Dushanbe, 2011. – 355 p.

3.      Komilov S.J. Labor market economics / S.J.Komilov, D.B.Kadyrov, I.A.Ashmarov. – Dushanbe: Irfon, 2010. – 180 p.

4.      Odegov Yu.G. Labor market (practical macroeconomics of labor): a textbook / Yu.G.Odegov, G.G.Rudenko, N.K.Luneva. – M.: Publishing house "Alfa-Press", 2007. – 900 p.

5.      Roshchin S.Yu., Razumova T.O. Labor economics (economic theory of labor): a manual. – M.: INFRA-M, 2000. – 400 p.

   

ТАНОСУБИ ТАВОЗУНӢ ДАР БАЙНИ БАЪЗЕ ИНДИКАТОРҲОИ ҲАМА ВА И ҚИСМИ ЗАХИРАҲОИ МЕҲНАТӢОВ

Ашуров Субҳонидин Бурҳонович

Доктори илмҳои иқтисодӣ, номзади илмҳои физика ва математика,

Тадорукотдиҳандаи лоиҳаи

Филиали Ассотсиатсияи Каритаси Германия дар Тоҷикистоне

734024, Ҷумҳурии Тоҷикистон, Душанбе, А. Адҳамов, 44/2

Тел.: (+992) 93 505 99 34 (м.)

subhonidin@caritas-germany.tj

Зимни таҳқиқи масъалаҳои рафтори захираҳои меҳнатӣ дар соҳаи шуғл зудғзуд ба баррасии қисмҳои гуногуни он, ки аз ҷумла, бо хусусиятҳои ҷинсӣ, синну солӣ, ҳудудӣ ва дигарҳо муайян карда мешаванд, рӯ овардан лозим аст. Дар ин маврид бо мақсади баҳодиҳиии ҳолатҳои муайян дар баъзе қисмҳои захираҳои меҳнатӣ (масалан, дар байни ҷавонон ва ё занҳо ва ғ.) мувофиқати индикаторҳои ин қисммати захираҳои меҳнатӣ бо индикатори ҳаммонанди тамоми захираҳои меҳнатӣ муҷоиса карда мешавад. Масалан, дар бисёр ҳолатҳо далели он, ки коэффисиенти иштироки захираҳои меҳнатии ҷавонон дар қувваи корӣ аз нишондиҳандаи ҳаммонанди ҳамаи захираҳои меҳнатӣ қафо мемонад, ба таври манфӣ баҳо дода мешавад. Вобаста аз ин саволе ба миён меояд: оё дар байни индикаторҳои қисм ва ҳамаи захираҳои меҳнатӣ ягон рабте мавҷуд аст?

Дар ҳошиаи ин матлаб дар мақолаи мавриди назар як таносуби тавозунӣ дар байни индикаторҳои гуногуни қисмҳои захираҳои меҳнатӣ, ки барои ошкор кардани омилҳои ба рафтори нишондиҳандаҳои баррасишавандаи бозори меҳнат таъсиррасон муқаррар карда шудааст. Аз ҷумла, исбот карда шуд, ки таносуби коэффитсиентҳои иштироки захираҳои меҳнатӣ дар маҷмуъ ва дар баъзе қисматҳои он дар қувваи корӣ ба таносуби коэффисиентҳои иштирок дар ин қисми захираҳои меҳнатӣ ва қувваи корӣ баробар аст.

Аз ин таносуби тавозунӣ, аз ҷумла, хулоса карда шуд, ки коэффисиенти иштироки ҷавонон дар қувваи корӣ (ҳиссаи иқтисодӣ ва қисми фаъоли ҷавонон) ҳамеша нисбат да нишондиҳандаи ҳаммонанди ҳамаи захираҳои меҳнатӣ камтар мебошад.

Воридсозии натиҷаҳои бадастомада дар соҳаи шуғли Тоҷикистон нишон дода шудааст.

Калидвожаҳо: бозори меҳнат; коэффисиенти иштирок дар захираҳои меҳнатӣ; коэффисиенти иштирок дар қувваи корӣ; ҷавонон; занҳо.